Dylunio Ffordd Iach o Heneiddio

Wrth i ddisgwyliad oes yn y DU gynyddu, mae poblogaeth oedolion hŷn hefyd yn cynyddu. Yn sgil hyn daw'r heriau o helpu'r boblogaeth i heneiddio'n iach. Mae'r Athro Andrew Walters, Cyfarwyddwr Ymchwil PDR, yn trafod sut y gall dylunio da helpu i fynd i'r afael â'r heriau hyn wrth hyrwyddo iechyd a chynhyrchedd.

BETH MAE DYLUNIO FFORDD IACH O HENEIDDIO YN EI OLYGU?

Er mwyn hwyluso heneiddio'n iach, mae Andrew o'r farn bod yn rhaid i ni yn gyntaf adnabod rhwystrau i iechyd da pobl hŷn fel problem ddylunio.

"Mae dyluniad yn dechrau trwy ddatblygu dealltwriaeth drylwyr o anghenion a gwerthoedd pobl. Cyn i ni ddechrau creu gwasanaethau iechyd a gofal newydd i bobl hŷn, yn gyntaf mae angen i ni ddeall sut maen nhw'n byw ar hyn o bryd, a sut mae hynny'n wahanol i'r ffordd yr hoffen nhw fyw. "

"Yna, mae angen i ni fynd i'r afael â chymhlethdodau'r rhwystrau hynny. Pwy yw'r rhanddeiliaid sydd â'r gyfrifoldeb o gefnogi iechyd pobl hŷn? Sut mae'r rhanddeiliaid hyn yn rhyngweithio â phobl hŷn? Pa heriau maen nhw'n dod ar eu traws? "

"Po fwyaf yr ydym yn deall y cyd-destun ar lefel y llawr wair, y mwyaf galluog ydym i ddefnyddio ein mewnwelediad i ddylunio datrysiadau gwell."

SUT ALL DYLUNIO GWELLA IECHYD A LLES?

Mae dylunio yn helpu i nodi ac ynysu ffactorau a allai fod yn achosi problemau neu rwystrau, mae'r ymchwil ddylunio hon yn rhan hanfodol o'r broses ddylunio, gan gynhyrchu dealltwriaeth yn hytrach na neidio i datrysiadau yn seiliedig ar ein rhagdybiaethau cychwynnol.

Eglura Andrew: “Ar ôl i chi ynysu problem, gallwch nodi pa bobl sydd yn y sefyllfa orau i ddatblygu’r datrysiadau a’u harfogi â’r mewnwelediad sy’n angenrheidiol i wneud hynny.

“O ran materion cymhleth fel heneiddio'n iach, efallai y bydd nifer o broblemau arwahanol yn ein hwynebu - er enghraifft, 'pam mae cymaint o bobl hŷn yn methu apwyntiadau meddygol?'

“Yna rydyn ni'n cyfuno ymchwil â phroses ymchwilio sy'n canolbwyntio ar yr unigolyn, fel y gallwn ni ddechrau creu darlun clir o'r ffactorau sy'n achosi heriau.

“O'r fan honno, gallwn ddatblygu nifer o ffyrdd posib o fynd i'r afael â'r materion hyn a'u profi'n gyflym, wrth nodi pa randdeiliaid a all helpu i'w datrys. Gallai hynny fod yn fwrdd iechyd lleol, swyddogion cymunedol neu hyd yn oed aelodau o'r cyhoedd. ”

SUT Y GALL DYLUNIO HELPU NI I DRIN POBLOGAETHAU SY’N HENEIDDIO YN FWY WELL?

“Efallai mai un canfyddiad yw bod poblogaethau sy’n heneiddio yn straen ar y GIG,” meddai Andrew. “Ond gallai hynny fod oherwydd nad oes gennym y mathau cywir o wasanaethau i gefnogi pobl hŷn. Gallwn ail-ddylunio gwasanaethau i leihau'r straen hwnnw.
“Gall dylunio ein helpu i ailfeddwl am broblemau traddodiadol ym maes gofal iechyd a gall ail-lunio ein canfyddiadau o iechyd mewn oedolion hŷn.”

BETH YW RÔL PDR YN HYN?

Mae gan PDR flynyddoedd lawer o brofiad mewn dylunio gwasanaeth, yn ogystal â dylunio cynhyrchion meddygol.

“Mae'n eithaf cyffredin i ymgynghoriaethau dylunio feddu ar gymwyseddau datblygu a phrofi cysyniadau cryf,” meddai Andrew. “Llai cyffredin yw cael ymarfer dylunio ymarferol a galluoedd ymchwil dylunio sy'n ein galluogi i archwilio materion cymdeithasol cymhleth.

“Mae PDR yn cyfuno dull academaidd â gwybodaeth fasnachol, sy'n golygu y gallwn ni helpu i ddylunio atebion gofal iechyd sy'n canolbwyntio ar y defnyddiwr yn wirioneddol ar gyfer oedolion hŷn.”

MEDDYLIAU OLAF

Nod Dylunio yw delio â realiti cael poblogaeth sy'n heneiddio. Er na all dyluniad achub y byd, gall yn sicr helpu i'w wneud yn lle gwell.

CAMAU NESAF

A allech chi elwa o gymorth dylunio gwasanaeth? Mae PDR yn gweithio'n agos gyda sefydliadau yn y sectorau cyhoeddus a phreifat. Cysylltwch â ni i drefnu trafodaeth.